Witamina A

Witamina A – wszystko co powinieneś wiedzieć. Witaminy, minerały i mikroelementy są związkami organicznymi, które w znacznym stopniu wpływają oraz regulują pracę organizmu człowieka. Ich odpowiedni poziom zapewnia zdrowa, zbilansowana dieta. Niedobory, wynikające ze spożywania bezwartościowych pokarmów, są bardzo groźne dla zdrowia fizycznego i psychicznego. Znacznie obniżają samopoczucie, zakłócają pracę poszczególnych układów i tkanek, a dodatkowo mogą prowadzić do rozwoju ogólnoustrojowych chorób. Jedną z substancji witaminowych, która ogrywa ważną rolę i pozwala na zachowanie odpowiedniej pracy organizmu jest witamina A, potocznie znana jako beta karoten lub karoten. To jedna z najwcześniej odkrytych substancji przez naukowców, a jej działanie pozwala na niezakłócony przebieg procesu widzenia, odpowiedni wzrost, a także regulowanie rozrostu tkanki nabłonkowej oraz innych komórek ciała człowieka. Jaką rolę pełni witamina A w organizmie? Czym skutkuje niedobór beta karotenów?

Co warto wiedzieć o witaminie A? – charakterystyka substancji

Witamina A jest ogólnym określeniem dla grupy związków organicznych, które w zależności od pochodzenia i budowy chemicznej, pełnia różne role w organizmie. Najważniejszą i najbardziej aktywną formą naturalnej witaminy A jest retinol oraz jego pochodne, jak na przykład retinoidy lub retinal. Witamina jest jedną ze składowych grupy karetinoidów, które są jej prowitaminami. Należą do nich karoteny, ale najsilniejszym z nich jest beta karoten, który do swojej postaci jest transformowany w jelitach oraz wątrobie.

Witamina A, obok D, E oraz K jest nieliczną substancją, która z powodzeniem rozpuszcza się w tłuszczach. Jej magazynowanie w ciele człowieka odbywa się głównie w wątrobie oraz tkance tłuszczowej. Odpowiedni poziom witaminy A można sobie zapewnić poprzez stosowanie zbilansowanej diety, a w przypadku niedoboru – warto jej brak uzupełniać aptecznymi suplementami.

Witamina A w organizmie – jaką pełni rolę?

Naturalna witamina A występuje w środowisku pod dwoma postaciami: postać odzwierzęca określana jest retinolem, natomiast substancja zawarta w roślinach nazywana jest beta-karotenem. Jest substancją, która warunkuje wiele procesów w ciele człowieka, dlatego ważne jest zachowanie jej odpowiedniej podaży.

Jaką funkcję odgrywa w organizmie?

• ma znaczny udział w prawidłowym procesie widzenia. Z jej pomocą wytwarzana jest rydopsyna, czyli ciesz, która umożliwia zachowanie odpowiedniego widzenia. Jej niedobór prowadzi do zachorowania na tak zwaną “kurzą ślepotę”,
• wpływa na zachowanie odpowiedniej budowy tkanki nabłonkowej oraz kostnej, dzięki czemu możliwy jest ich odpowiedni rozwój oraz rozrost,
• w czasie ciąży, warunkuje niezakłócony rozwój łożyska oraz embrionu,
• charakteryzuje ją silne działanie antyoksydacyjne, dzięki czemu hamuje starzenie się organizmu oraz deformacji komórek ciała, poprzez niwelowanie liczby wolnych rodników,
• zapewnia ochronę przed rozwojem komórek nowotworowych, zwłaszcza piersi, prostaty oraz płuc,
• pozwala na szybkie regenerowanie się skóry po skaleczeniu oraz oparzeniu,
• wspiera procesy regeneracyjne skóry,
• retinoid jest substancją, która jest jedną z najskuteczniejszych form leczenia trądziku,
• pozytywnie wpływa na pracę i funkcję narządów rozrodczych,
• obniża poziom złego cholesterolu, przez co poprawia krążenie krwi oraz zapobiega rozwojowi miażdżycy,
• pozwala na niezakłóconą prace tarczycy,
• wzmacnia układ odpornościowy poprzez utrzymywanie odpowiedniej wilgotności błon śluzowych. Pozwala to na zachowanie jej ciągłości i niedopuszczenie do rozwoju i namnażania patogenów,
• pozwala na prawidłowe tworzenie szkliwa nazębnego, co wpływa na niepowstawanie próchnicy i nie osadzanie się kamienia nazębnego.

Skutki niedoboru witaminy A w organizmie

Według statystyk, niedobór witaminy A jest bardzo rzadko notowany w krajach rozwiniętych. Główną przyczyną braku substancji jest upośledzenie pracy wątroby, niezdrowa dieta, a także nadużywanie substancji alkoholowej.
Niedobór witaminy A objawia się:

• suchością skóry i widocznym rogowaceniem naskórka,
• łuszczeniem się skóry, które jest bardzo ciężkie do zlikwidowania,
• łamliwością, pogorszoną kondycją oraz wypadaniem włosów,
• wydłużonym czasem gojenia się ran po przerwaniu ciągłości naskórka,
• zaburzeniem i nieprawidłowym widzeniem po zmierzchu, co nazywane jest “kurzą ślepotą”,
• zmianami w funkcjonowaniu spojówek, zwłaszcza ich suchością,
• zapalenia linii brzegowej na powiekach,
• zgrubieniem spojówek.

Odpowiedni poziom witaminy A w organizmie określa się, wykonując badanie z krwi. Mimo, że niedobór substancji znacznie pogarsza samopoczucie i prowadzi do pojawienia się dysfunkcji, nadmiar witaminy A również jest szkodliwy. Najczęściej objawia się zawrotami głowy i nudnościami, powiększeniem wątroby oraz żółtymi plamami na ciele. W okresie ciąży, nadmiar witaminy A u kobiety może prowadzić do ciężkich, wrodzonych wad płodu. Odpowiedni poziom witamin pozwala zapewnić organizmowi prawidłowe funkcjonowanie. Kluczem do jego utrzymania jest regularne badanie ich poziomu oraz stosowanie wysoko odżywczej diety.